Nguyên lý đo quang trong xét nghiệm hóa sinh

1, NGUYÊN LÝ TÍNH TOÁN NỒNG ĐỘ

K=	C mẫu chuẩn
	--------------------------
	MĐQ mẫu chuẩn

C mẫu thử =	MĐQ mẫu thử	x C mẫu chuẩn
	------------------------
	MĐQ mẫu chuẩn

Trong đó C là ký hiệu nồng độ (concentration), MĐQ là mật độ quang

C mẫu thử = MĐQ mẫu thử x K ( hệ số factor )

2, CÁC PHÉP ĐO QUANG:

2.1 phép đo điểm cuối ( End point )

- Định nghĩa: phép đo điểm cuối là một phép đo phức hợp màu tốc độ phản ứng tuyến tính với thời gian, phản ứng kết thúc hoàn toàn sau một thời gian nhất định.

- Đặc điểm:
+ đo phức hợp màu.
+ tốc độ phản ứng tuyến tính với thời gian
+ phức hợp màu ổn định

C mẫu thử =	MĐQ mẫu thử	x C mẫu chuẩn	= MĐQ mẫu thử x K
	------------------------
	MĐQ mẫu chuẩn

- Các xét nghiệm hóa sinh: định lượng Glucose, protein, Albumin, Cholesterol, Triglycerid, HDL_c, LDL_c, Ure ( so màu ), Bilirubin

- chú ý:

+ Ủ đủ thời gian
+ Không được để lâu quá ( 20 - 30 ' )
Chú ý đến màu sắc bệnh phẩm ( đối với bilirubin làm thêm ống trắng bệnh phẩm để trừ đi mật độ quang )

2.2 phép đo 2 điểm ( two point, Fixtime )

- Định nghĩa: phép đo 2 điểm là phép đo phức hợp màu tốc độ phản ứng không tuyến tính với thời gian, không xác định được thời điểm kết thúc của phản ứng
t1: 30s
t2: 90s

- Đặc điểm:

+ là phép đo 2 điểm, đo phức hợp màu

+ tốc độ phản ứng không tuyến tính với thời gian

∆A = A2 - A1 trong đó ∆A là hiệu số mật độ quang

C thử =	MĐQ thử	x C chuẩn = ∆A thử x K
	------------------
	MĐQ chuẩn

Chú ý lắc đều đo ngay.

- Các xét nghiệm hóa sinh:  Creatinine, Urea UV

2.3, phép đo động học enzym ( kinetic )

- Định nghĩa: là phép đo nhiều điểm, tốc độ phản ứng tuyến tính với thời gian có tác dụng đo một độ quang của sản phẩm tạo thành ( vd: đo enzym Amylase ) hoặc đo sự giảm dần của nồng độ cơ chất ( vd: GOT, GPT ) thông thường đo ở 5 thời điểm t1 = 30s, t2 = 45s, t3 = 60s, t4 = 75s, t5 = 90s

lấy hiệu số mật độ quang giữa hai thời điểm

∆A1 = A2 - A1
∆A2 = A3 - A2
∆A3 = A4 - A3
∆A4 = A5 - A4

tính trung bình mật độ quang giữa các thời điểm

∆Ā =	∆A1 + ∆A2 + ∆A3 + ∆A4
	----------------------------------
	4

C thử = ∆A x K ( k là hệ số factor do hãng sản xuất hoá chất xét nghiệm cung cấp )

Chú ý lắc đều, đo ngay

- Các xét nghiệm: GOT, GPT, Amylase, Ck, CkMb.

Kình ngư

Hôm qua mình đi bơi. Trong một ngày hè nắng nóng thì đi bơi quả là tuyệt. Vì bơi trườn sấp chưa thành thạo nên lúc chán tập thì mình bơi ếch. Kiểu bơi này dễ hơn nên mình thành thạo rồi. Bây giờ chủ yếu là phải bơi thật nhiều cho động tác gọn ghẽ và phải tập theo hướng bơi tốc độ, vì thế mà mình cứ hì hục bơi đi rồi bơi lại. Đầu mùa hè đã bắt đầu có các cháu học sinh ra bơi ở bể. Chắc chúng lấy làm lạ khi thấy một ông già đầu bạc cứ hì hụi bơi. Đến lúc mình dừng lại nghỉ thì một cháu hỏi:
- Ông ơi, ông bao nhiêu tuổi ạ ?

Trong đầu mình chợt hiện lên qui tắc bắc cầu trong toán học: 56 gần bằng 57, rồi 57 gần bằng 58, 58 gần bằng 59, và cuối cùng 59 gần bằng 60, thế nên mình trả lời:
- Ông mới gần 60 thôi.

Thằng bé tiếp tục ngạc nhiên:
- Ông gần 60 mà sao ông khoẻ thế, ông bơi như kình ngư ấy.

Choáng ! Cháu bé ơi, cháu làm ông nghẹn thở vì sung sướng rồi đấy. Mình vội bơi thật sung một vòng nữa rồi lặng lẽ lên bờ. Về khoe với 2 nhóc, chúng cười vang nhà. Còn mình cứ hân hoan suốt từ hôm qua tới giờ.

BĐ

Công thức Friedewald để tính lượng LDL cholesterol

Đây là công thức tính theo Friedewald (công thức nội suy):

1. LDL-c = Cholesterol toàn phần - HDL-c - Triglyceride/2,2 (tính theo mmol/L)

2. LDL-c = Cholesterol toàn phần - HDL-c - Triglyceride/5 (tính theo mg/dL)

Lưu ý: Không áp dụng công thức này khi Triglyceride > 4,5 mmol/L ( > 400 mg/dL )

Một lưu ý quan trọng khác là do công thức này được đưa ra dựa trên phép thống kê sau việc thực hiện một số tương đối lớn các phép đo, sai số tính chung cho cả mẫu lớn là không đáng kể. Tuy vậy đối với một xét nghiệm đơn lẻ thì có thể xảy ra hiện tượng tích luỹ các sai số. Ví dụ, nếu như với mỗi xét nghiệm ta có thể chấp nhận sai số không quá 2%, thì khi cộng và trừ kết quả của 3 lần xét nghiệm, sai số có thể lên tới 6%. Vì thế khi có điều kiện về hoá chất, ta vẫn nên tiến hành xét nghiệm đo trực tiếp lượng LDL-c.

When A Child Is Born + Lời Việt

Bài hát "When A Child Is Born" là một trong những bài hát rất hay. Mời các bạn thưởng thức:

Đây là một version tiếng Việt. Bạn hãy hát lên ! Lời Việt cũng rất hay.

"Nhìn con yêu dấu, mặt trời thơ bé của cha.
Màn đêm đang tối bỗng ánh dương chan hoà
Con cất tiếng chào đời, cha sung sướng vô ngần
Tháng năm chờ mong, ngày hạnh phúc là đây.

Miệng con chúm chím, như hoa nở đầu cành
Ngủ ngoan con nhé, thế giới đang yên lành
Trong mơ con mỉm cười, cha đọc thấy bao điều

Tháng năm đẹp lắm, đời hạnh phúc chờ con."

Còn đây là nguyên bản lời hát tiếng Anh:
"A ray of hope flickers in the sky
A tiny star lights up way up high
All across the land, dawns a brand new morn
This comes to pass when a child is born

A silent wish sails the seven seas
The winds of change whisper in the trees
And the walls of doubt crumble, tossed and torn
This comes to pass when a child is born

A rosy hue settles all around
You've got the feel you're on solid ground
For a spell or two, no-one seems forlorn
This comes to pass when a child is born

And all of this happens because the world is waiting,
Waiting for one child
Black, white, yellow, no-one knows
But a child that will grow up and turn tears to laughter,
Hate to love, war to peace and everyone to everyone's neighbour
And misery and suffering will be words to be forgotten, forever

It's all a dream, and illusion now
It must come true, sometime soon somehow
All across the land, dawns a brand new morn
This comes to pass when a child is born"

Ai thích nghe giọng nữ thì xem clip này: